مواد شیمیایی، موادیاند که ترکیبی خاص دارند. شیمیدانی به نام جوزف پراست این مفهوم را در سده ۱۸ پس از آزمایشها و کار روی ترکیباتی مانند مس کربنیت بکار برد. او نتیجه گرفت همهی نمونهها از یک ترکیب، یک نوع ساختمان دارند و این نمونهها از همهی ابعاد مانند یکدیگرند و این ابعاد مطابق با میزان عناصر موجود در ترکیب، متغیرند. این قضیه اکنون به قانون ثابت ترکیب مشهور است.
بعدها با پیشرفت روشها برای ترکیب شیمیایی، مخصوصا در شیمی آلی، کشف شمار بیشتری از عناصر شیمیایی و فراگیری فنون نو در تجزیه شیمیایی که از آن برای تصویه عناصر و ترکیبات از مواد شیمیایی بکار میبردند، راهنمایی برای پایهگذاری شیمی نوین بود. این مفاهیم در بسیاری از کتابهای شیمی تعریف شدهاند.
یک نمونهی رایج در تعریف مواد شیمیایی، آب است. این ماده همه جا ویژگی یکسان دارد و نسبت هیدروژن به اکسیژن آن همیشه به یک اندازه است؛ یعنی نمونه آن چه از رودخانه گرفته شود و چه در آزمایشگاه ساختهشود، یک ویژگی دارد. مواد شیمیایی که در یک فرآیند با هم واکنش میدهند دیگر نمیتوانند از هم جدا شوند و در طبیعت مواد شیمیایی که خالص یافت شوند بسیار نادر هستند. شماری از این نوع مواد شیمیایی عبارتند از: الماس، طلا، سدیم کلرید و شکر (ساکارز). بطور کلی مواد شیمیایی از سه نوع جامد، مایع و گاز تشکیل میشوند و ممکن است که مواد شیمیایی با تغییر فشار و حرارت به شکلهای مختلف خود درآید.